Τι ονομάζουμε υπογονιμότητα;
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας υπογονιμότητα είναι η αδυναμία επίτευξης εγκυμοσύνης από ένα ζευγάρι μετά από ένα έτος σεξουαλικών σχέσεων χωρίς αντισυλληπτικές προφυλάξεις. Περίπου το 25% των ζευγαριών δεν επιτυγχάνουν εγκυμοσύνη μέσα σε ένα χρόνο και το 15% αναζητά ιατρική βοήθεια για αυτό το σκοπό. Η υπογονιμότητα είναι πρωτοπαθής στο 70% των ζευγαριών, όταν ποτέ στο παρελθόν δεν έχει αναφερθεί εγκυμοσύνη, ή δευτεροπαθής (30%), όταν έχει υπάρξει κατά το παρελθόν κάποια σύλληψη. Η υπογονιμότητα επηρεάζει και τα δύο φύλα και περίπου στο 50% των περιπτώσεων υπάρχει ανδρικός αιτιολογικός παράγοντας στο υπογόνιμο ζευγάρι. Σε αρκετές από αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να συνυπάρχει και υπογονιμότητα γυναικείας αιτιολογίας. Υπάρχουν περιπτώσεις, όπου ο ένας σύντροφος είναι ιδιαιτέρως γόνιμος και αντισταθμίζει τον άλλο, σχετικά υπογόνιμο, σύντροφο. Αν όμως και οι δύο είναι σχετικά υπογόνιμοι, τότε το ζεύγος αδυνατεί να τεκνοποιήσει και η υπογονιμότητα γίνεται εμφανής.
Είναι λάθος να χρησιμοποιείται ο όρος «στειρότητα», ειδικά σήμερα που η σύγχρονη ιατρική μπορεί να βοηθήσει τόσο πολλά ζευγάρια να τεκνοποιήσουν και για αυτό προτιμάται ο όρος υπογονιμότητα. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, οι περιβαλλοντικές συνθήκες, η ατμοσφαιρική ρύπανση και το κάπνισμα, μπορούν να επηρεάσουν τη βιωσιμότητα των γεννητικών κυττάρων και του αναπτυσσόμενου εμβρύου, και ως εκ τούτου να οδηγήσουν σε υπογονιμότητα. Αν και ο αριθμός των ζευγαριών που αναζητούν ιατρική βοήθεια στο πρόβλημα της υπογονιμότητας έχει αυξηθεί, η συχνότητα εμφάνισης του προβλήματος στο γενικό πληθυσμό μάλλον δεν έχει αλλάξει. Πιο πιθανή θεωρείται η άποψη της αλλαγής στη συμπεριφορά των ατόμων και κυρίως η καθυστερημένη ηλικία έναρξης των προσπαθειών για τεκνοποίηση. Αρκετές γυναίκες καθυστερούν την πρώτη τους εγκυμοσύνη μέχρι να τελειώσουν τις σπουδές τους ή να ξεκινήσουν την επαγγελματική τους σταδιοδρομία. Όμως η γονιμότητα μιας γυναίκας 35 ετών είναι η μισή από μίας γυναίκας 25 και σε ηλικία άνω των 40 ετών η γονιμότητα πέφτει στο 5%. Δηλαδή, η ηλικία της γυναίκας είναι ο σημαντικότερος προγνωστικός παράγοντας για εγκυμοσύνη.