Χρωμοσωμικές ανωμαλίες

Ένα σημαντικό ποσοστό των ανωμαλιών των σπερματοζωαρίων θεωρείται ότι έχουν γενετική βάση. Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας, αυξήθηκε κατά πολύ ο αριθμός των γονιδίων που γνωρίζουμε ότι συμμετέχουν στη σπερματογένεση, τη σεξουαλική διαφοροποίηση και τις αναπαραγωγικές ανεπάρκειες.

Η παρουσία ενός πρόσθετου χρωμοσώματος Χ είναι η γενετική σφραγίδα του συνδρόμου Klinefelter, που εμφανίζεται σε μία ανά 600 γεννήσεις αρρένων. Η κλασική μορφή του Klinefelter χαρακτηρίζεται από ένα άρρενα με μικρούς όρχεις, γυναικομαστία, μειωμένη αρρενοποίηση και αυξημένες γοναδοτροπίνες, τα οποία όμως δεν εμφανίζονται πάντοτε και συχνά η διάγνωση καθυστερεί μέχρι την εμφάνιση της υπογονιμότητας. Μελέτες έχουν συσχετίσει ασθενείς με Klinefelter με διάφορες μορφές καρκίνων και κυρίως με την 50 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.

Οι ασθενείς με το σύνδρομο XYY είναι χαρακτηριστικά ψηλοί, με σοβαρού βαθμού ολιγοσπερμία ή αζωοσπερμία. Αν και έχουν συνδεθεί με επιθετική και εγκληματική συμπεριφορά, η αιτία όσο και το γεγονός το ίδιο είναι αμφισβητούμενα. Εμφανίζεται σε 0.1% έως 0.4% των νεογνών. Αν και οι ασθενείς αυτοί είναι υποψήφιοι για εφαρμογή κάποιας μεθόδου υποβοηθούμενης αναπαραγωγής πρέπει ωστόσο να προσφέρεται γενετική συμβουλευτική πριν από οποιαδήποτε θεραπεία.

Το σύνδρομο Noonan (46,ΧΥ) συνδυάζει κοντό ανάστημα, καρδιαγγειακές ανωμαλίες, κοντό λαιμό, χαμηλή πρόσφυση αυτιών και διαταραχές της ανάπτυξης. Η κρυψορχία και η ορχική ατροφία είναι συνήθως παρούσες και συνδυαζόμενες με αυξημένες γοναδοτροπίνες.

Η ιδιοπαθής ανδρική υπογονιμότητα έχει συνδεθεί με μικρο-ελλείψεις (microdeletions) που εμφανίζονται στο χρωμόσωμα Υ (περιοχή AZF – Azoospermia Factor). Περιλαμβάνουν διάφορα γονίδια πως τα DAZ και DAZLA (Deleted in Azoospermia και DAZ-likeautosomal), RBM (RNA Binding Motif) και DFFRY (Drosophila fat-facets related Y), που βρίσκονται στο χρωμόσωμα Υ. Έγκαιρη αναγνώριση των μικρο-ελλείψεων αυτών σε υπογόνιμους άνδρες μπορεί να βελτιώσει τη θεραπευτική στρατηγική και να οδηγηθούν σε κρυοσυντήρηση σπέρματος πριν το σπερμοδιάγραμμά τους χειροτερέψει. Πρέπει βέβαια να τονιστεί ότι παρά το γεγονός ότι η ασθένεια δεν κληρονομήθηκε από κάποιον ανιόντα συγγενή, αλλά είναι επίκτητη, αυτές οι μικρο-ελλείψεις θα μεταφερθούν στα άρρενα τέκνα.

Θεραπεία: Οι υπογόνιμοι ασθενείς με κάποια γενετική βλάβη είναι συνήθως υποψήφιοι για τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Σε ασθενείς με μωσαϊκό σύνδρομο Kleinefelter, σύνδρομο ΧΥΥ και μικρο-ελλείψεις του χρωμοσώματος Υ και άλλες χρωμοσωμικές ανωμαλίες είναι δυνατόν να απομονωθούν σπερματοζωάρια μετά από TESE. Πρέπει ωστόσο πάντα να γνωρίζουν ότι οι πιθανότητες για μετάδοση των γενετικών ανωμαλιών τους στους απογόνους τους είναι μεγάλες.

 

  • 1